Okulary w góry – jak wybrać najlepsze?

Dlaczego okulary w góry są niezbędne?

Planując górską wyprawę, zwykle myślimy o butach, kurtce czy plecaku, często zapominając o niezwykle ważnej ochronie oczu. Tymczasem na dużych wysokościach warunki bywają dla wzroku bardzo surowe – słońce świeci znacznie mocniej, a intensywność szkodliwego promieniowania UV rośnie z każdym metrem przewyższenia.

Problem potęguje się zimą i na lodowcach, gdzie śnieg odbija nawet 80% promieni słonecznych, grożąc bolesną ślepotą śnieżną. Dobre okulary w góry to jednak nie tylko ochrona przed słońcem – to także tarcza przeciwko wiatrowi, kurzowi czy odłamkom lodu. Gwarantują komfort widzenia, ograniczają zmęczenie oczu i znacząco podnoszą bezpieczeństwo, pozwalając w pełni cieszyć się każdą chwilą na szlaku.

Jakie cechy powinny mieć okulary górskie?

Wybór odpowiednich okularów w góry to znacznie więcej niż kwestia estetyki – to decyzja, od której zależy nasz komfort i bezpieczeństwo. Kluczowe są parametry techniczne, odróżniające profesjonalny sprzęt od zwykłych okularów przeciwsłonecznych. Ważna jest też konstrukcja oprawek: powinny być lekkie, idealnie przylegać do twarzy i posiadać boczne osłonki, które blokują światło i wiatr. Bardzo praktyczne są modele z wymiennymi soczewkami lub szkłami fotochromowymi, automatycznie dopasowującymi przyciemnienie do panujących warunków.

Filtr UV400 – co to oznacza?

Oznaczenie to jest gwarancją, że soczewki blokują 100% szkodliwego promieniowania ultrafioletowego (UVA, UVB i UVC) o długości fali do 400 nanometrów. Długotrwała ekspozycja na słońce bez takiej tarczy ochronnej może prowadzić do poważnych chorób oczu, w tym zapalenia spojówek, uszkodzenia siatkówki czy zaćmy. Dlatego filtr UV400 to absolutna podstawa.

Soczewki poliwęglanowe – dlaczego warto je wybrać?

Materiał soczewek ma kluczowe znaczenie dla funkcjonalności okularów. W aktywnościach outdoorowych najlepiej sprawdzają się soczewki poliwęglanowe, a to z kilku powodów:

• Wysoką odporność na uszkodzenia mechaniczne – są znacznie wytrzymalsze na uderzenia i pęknięcia niż szkło, co bezpośrednio chroni oczy przed groźnymi urazami.
• Niską wagę – przekłada się na komfort noszenia okularów przez wiele godzin.
• Naturalną ochronę UV – materiał ten sam w sobie blokuje promieniowanie UV, co w połączeniu z dedykowanym filtrem daje kompleksową ochronę.

Rodzaje soczewek do okularów górskich

Kluczowym parametrem, na który musisz zwrócić uwagę, wybierając okulary w góry, jest kategoria soczewek. Oznaczana jest w skali od 0 do 4 i informuje o stopniu przyciemnienia, czyli o tym, ile światła słonecznego przepuszcza do Twoich oczu. Dopasowanie kategorii do warunków na szlaku to podstawa komfortu i bezpieczeństwa.

• Kategoria 1 (przepuszczalność światła 43-80%) – lekko przyciemnione szkła, idealne na dni z dużym zachmurzeniem, do wędrówki w lesie lub przy słabym słońcu. Poprawiają kontrast, nie zaciemniając obrazu zbyt mocno.
• Kategoria 2 (przepuszczalność światła 18-43%) – dobry wybór na zmienną pogodę i umiarkowane nasłonecznienie. Sprawdzą się podczas wiosennych i jesiennych wycieczek w niższe partie gór.
• Kategoria 3 (przepuszczalność światła 8-18%) – najbardziej uniwersalna, idealna na letnie trekkingi i silne słońce. To najczęściej wybierana kategoria, która zapewnia optymalną ochronę w większości warunków spotykanych w polskich górach latem.
• Kategoria 4 (przepuszczalność światła 3-8%) – bardzo ciemne soczewki przeznaczone na ekstremalne warunki, takie jak lodowce i wysokie góry, gdzie światło odbija się od śniegu – stąd ich potoczna nazwa: okulary lodowcowe. Ważne: ze względu na znaczne ograniczenie światła, nie wolno w nich prowadzić samochodu.

Soczewki polaryzacyjne – jak działają?

Warto też rozważyć soczewki z polaryzacją. Eliminują one oślepiające odblaski (tzw. bliki), powstające, gdy światło odbija się od płaskich powierzchni, takich jak woda, śnieg czy lód. Co to daje w praktyce?

• Znacznie lepszy kontrast i ostrość widzenia.
• Bardziej nasycone, naturalne kolory.
• Brak męczących oczy odblasków i mniejsze zmęczenie wzroku.

Jak dobrać odpowiednie okulary górskie?

Dobranie odpowiednich okularów górskich jest prostsze, niż myślisz, jeśli skupisz się na kilku kluczowych elementach. Priorytetem jest ochrona wzroku, dlatego upewnij się, że twój model posiada pełny filtr UV400. Następnie spójrz na soczewki – najlepiej, by były wykonane z lekkiego i wytrzymałego poliwęglanu. Warto też rozważyć polaryzację, która zredukuje męczące odblaski, lub fotochrom, jeśli cenisz sobie wygodę automatycznego dopasowania do światła. 

Kolejny krok to dobór kategorii przyciemnienia: kategoria 3 jest najbardziej uniwersalna, ale na lodowce czy zimą w wysokie góry niezbędne będą okulary z filtrem kategorii 4. Na koniec nie zapominaj o idealnym dopasowaniu – oprawki muszą dobrze przylegać do twarzy, a boczne osłony skutecznie chronić przed światłem. Taka dbałość o detale gwarantuje komfort i pełne bezpieczeństwo na szlaku.