Bania Szklarska – najlepsze wskazówki przed wyprawą

Bania Szklarska – charakterystyka szczytu

Bania Szklarska (695 m n.p.m.) to szczyt położony w zachodniej części Gniazda Jawornika, w Beskidzie Niskim. Wyróżnia się łagodnymi, słabo rozczłonkowanymi stokami i charakterystycznym kształtem kopy, od którego wzięła się jej nazwa. Góra wznosi się nad dawną wsią Szklary, a jej północne i zachodnie stoki opływa potok Chyżny, natomiast południowo-wschodnie – potok Lidoszowa.

Wschodnia część stoków Bani Szklarskiej jest zalesiona, natomiast zachodnia – aż po sam wierzchołek – pokryta jest łąkami i pastwiskami, które niegdyś należały do PGR-u w Szklarach. Dzięki temu z wierzchołka i okolicznych polan rozciągają się szerokie widoki na zachodnią część horyzontu, z dominującym masywem Piotrusia oraz – przy dobrej pogodzie – nawet na Tatry i Góry Czerchowskie na Słowacji.

Jak dojść na Banię Szklarską?

Na Banię Szklarską nie prowadzi żaden znakowany szlak pieszy, co czyni ją miejscem rzadko odwiedzanym i wyjątkowo spokojnym. Najwygodniejsze podejście prowadzi polną drogą, która odbija od szosy pomiędzy osiedlem byłego PGR-u Szklary a Przełęczą Szklarską. Po przekroczeniu mostku nad potokiem Chyżny, droga prowadzi łagodnie pod górę, aż na szczyt.

Bania Szklarska: trasy alternatywne

Możliwy jest również spacer z Przełęczy Szklarskiej, skąd na szczyt prowadzi gruntowa droga, miejscami rozjeżdżona przez sprzęt leśny – warto więc przygotować się na błoto, zwłaszcza po opadach.

Zejście do doliny Chyżnego pozwala odwiedzić tereny dawnej wsi Szklary, a także przejść się ścieżką historyczno-krajobrazową „Na Węgierskim Trakcie”, prowadzącą ze Szklar do Posady Jaśliskiej. To krótki, ok. 3-kilometrowy szlak, idealny na spokojny spacer z widokami.

Atrakcje na trasie i wokół szczytu

Największą atrakcją Bani Szklarskiej są rozległe panoramy. Przy dobrej widoczności można zobaczyć:

• masyw Piotrusia na zachodzie,
• Tatry (w tym Gerlach) na południowym zachodzie,
• Góry Czerchowskie na Słowacji,
• Pasmo Graniczne,
• dolinę dawnej wsi Szklary oraz osadę popegierowską Szklary.

Warto zabrać ze sobą lornetkę lub aparat fotograficzny – widoki, zwłaszcza o wschodzie lub zachodzie słońca, są wyjątkowe.

Obelisk papieski

Na zachodnich stokach, poniżej szczytu, znajduje się skromny obelisk poświęcony papieżowi Janowi Pawłowi II, który w młodości przemierzał te tereny z plecakiem. Pomnik został postawiony w 2005 roku i jest ciekawym punktem historycznym na trasie.

Dawna wieś Szklary

Pod Banią Szklarską leżą tereny nieistniejącej już łemkowskiej wsi Szklary, wysiedlonej w latach 40. XX wieku. Dziś można tu odnaleźć ślady dawnej zabudowy, zniszczone cmentarze i cerkwisko. Teren został częściowo oczyszczony i wyznakowano ścieżkę, dzięki czemu można bez problemu zwiedzić pozostałości po tej miejscowości.

Węgierski Trakt

U podnóża góry przebiegał niegdyś słynny trakt węgierski – szlak handlowy łączący Królestwo Węgierskie z Krakowem, którym karawany kupców przewoziły m.in. wino węgierskie. Dziś fragmenty tego traktu są dostępne jako ścieżki spacerowe i rowerowe.

Co jeszcze musisz wiedzieć przed wyprawą?

Dla kogo jest Bania Szklarska? To szczyt idealny dla osób szukających ciszy, spokoju i kontaktu z naturą – poza sezonem turystycznym spotkanie innych wędrowców to rzadkość. Podejście nie jest wymagające kondycyjnie, dlatego Bania Szklarska świetnie nadaje się na rodzinny spacer lub „rozgrzewkę” przed dłuższą wyprawą.

Musisz również wiedzieć, że brak infrastruktury turystycznej oznacza, że należy zabrać ze sobą wodę, prowiant i odpowiednie obuwie – szczególnie po deszczu drogi mogą być bardzo błotniste.

Przyroda i krajobraz

Wschodnie stoki są zalesione, zachodnie – otwarte, z łąkami i pastwiskami, częściowo zarastającymi. Wiosną i latem można tu spotkać wiele gatunków kwiatów łąkowych oraz ptaków. Okolica jest dzika i rzadko uczęszczana, co sprzyja obserwacji przyrody oraz wyciszeniu.

Dojazd i logistyka

Najwygodniej dojechać do osiedla Szklary lub na Przełęcz Szklarską, gdzie można zostawić samochód i rozpocząć spacer. Brak oznakowanych szlaków sprawia, że warto mieć ze sobą mapę lub nawigację – choć orientacja w terenie nie jest trudna, lepiej nie polegać wyłącznie na intuicji.

Fot. główne: Henryk Bielamowicz via Wikipedia, CC BY-SA 4.0